De redactie van de Kortweg wenst zich te verontschuldigen voor een spijtige en pijnlijke onnauwkeurigheid die in onze vorige editie is geslopen. Laat we het een fout noemen. Op de voorpagina kon u lezen: “Ontdek de Brusselse voetbalploeg van het verre verleden … en het heden!” Dit is misleidend. Zeker het uitroepingsteken is misleidend. Een vraagteken had nog enige marge gegeven. Een uitroepingsteken niet. Onze excuses.
Met 34 landstitels, 9 bekers van België, 7 Europese finales en 3 Europese bekers, weet iedere lezer dat dé Brusselse voetbalploeg RSCA is. Toch ging het artikel over USG. Met het aangename eentijdsvoetbal dat Vincent Kompany, een authentieke Brusselse ket, ons de laatste maanden brengt in het Astridpark, is het allesbehalve duidelijk dat met bovenstaande titel, de lezer aan een bezoek aan het Dudenpark zou denken. Integendeel. Je denkt onmiddellijk aan het Astridpark. Nogmaals, namens de hele redactie, op uitzondering van enkele USG supporters die sinds kort al jaren supporter zijn van USG, onze excuses.
Uiteraard, als Brusselaars gunnen we al de Brusselse clubs succes, ook RWDM dus, la plus sympathique, en ook het op gokstatistieken opgebouwde kersvers Brussels wonder USG.
Maurice Carème
Toegegeven, het zijn moeilijke jaren voor RSCA-supporters sinds 2018. In de jaren ’20 van de XXe eeuw was Sporting nog een kleine ploeg, een uitdager van Union, Racing en Daring. Het zocht behoud in eerste divisie en aansluiting bij de top. De reeks Espace Nord verzorgt heruitgaven van belangrijke boeken uit de Franstalige literatuur uit België. Het is een mooie reeks pockets, breed verkrijgbaar en gesteund door de Fédération Wallonie-Bruxelles (www.espacenord.com). In 2019 verzorgden ze een heruitgave van Le Martyre d’un supporter (1928) van Maurice Carême. Je kan het samenvatten als: dur dur d’être supporter.
Het is een wat moraliserend romannetje van een beginnend auteur. Het vertelt het verhaal van de kleinburgerlijke klerk Prosper Goffineau die zich laat meeslepen in de passie voor Sporting. Zijn passie, die de successen en vooral nederlagen van Sporting tegen het naburige Daring of Union en Racing volgt, duwt hem in een neerwaartse spiraal waar hij werk, familie en het leven in laat. Los van de vandaag wat hoekige moraal, geeft het boekje vooral een geweldige inkijk in de voetbalbeleving in Brussel in de jaren ’20. Een beetje Bossemans en Compenolle (1938) gewijs. Het voetbal is nog een echte Engelse sport met Engelse terminologie in die dagen. Zonder TV was je op het stadion, de krantenverslagen en de radio aangewezen om het voetbal passioneel te volgen. Het is een roman vol humor met de typische Brusselse karikaturen en zwans. Met uiteraard het steeds wederkerende ten grave dragen van de rivaliserende ploeg na een clash: “Het succes van Sporting begon van week tot week de supporters van de naburige gemeente, waar men Daring vereerde, steeds meer te irriteren. (…) ’Daring-Sporting!’ De ganse stad was in staat van opwinding onder het trillend enthousiasme”. Sporting wint met 0-1. De supporters halen bij een bevriende begrafenisondernemer een kist, plaatsen er een pop in met het zwarte Daring-shirt aan, zetten ze op een kar en trekken door de straten van het naburige Molenbeek: “Une marche funèbre, s’il vous plaît, et en choeur. Enterrons dignement le Daring.” Maurice Carême liet zijn Sporting degraderen in zijn roman, maar hij kon, zelfs voor de plot die hij voor ogen had, het niet over zijn hart krijgen zijn Anderlecht van Molenbeek te laten verliezen, blijkbaar. De neergang van de paarswitten komt pas na deze match.
Maurice Carême (1899-1978) is vooral bekend gebleven als dichter. In zijn woning in Anderlecht is vandaag nog steeds een museum gevestigd en een stichting die zijn werk onder de aandacht houdt. Wij mogen hem kennen als vertaler naar het Frans van Nederlandstalige poëzie, niet in het minst het werk van Paul van Ostajien. Le Martyre d’un supporter is meer een jeugdwerk, een tijdsdocument over voetbal en leven in Brussel anno 1928. Voor de RSCA-supporter, die 60 jaar lang enkel successen kende — en voor iemand die jonger dan dat is, is dat zijn hele supportersbestaan — brengt dit romannetje het besef dat het ook kan keren. Zoals het ook voor het ooit succesrijke Union keerde.
Bij het Willemfonds Brussel hebben we uiteraard onze huisvoetbalhistoricus, Kurt Deswert, die met Aftrap in Brussel, voor het Willemsfonds de ultieme geschiedenis van het voetbal in de hoofdstad heeft geschreven . Dit boekje van Maurice Carême is een fijne aanvulling die meer de sfeer rond het voetbal en de psychologie van de supporter in de verf zet.
